[Abp Wacław Depo przed tablicą upamiętniającą "Krwawy Poniedziałek", fot. archiwalne: ks. Mariusz Frukacz/Niedziela]
W tym roku obchodzimy 80 rocznicę napaści hitlerowskich Niemiec na Polskę, a zarazem wybuchu II wojny światowej. Jedną z najbardziej bestialskich zbrodni popełnionych przez niemieckich żołnierzy podczas kampanii wrześniowej były wydarzenia z 4 września 1939 r., które przeszły do historii pod nazwą „Krwawy Poniedziałek”. Szacuje się, że w masowych egzekucjach przeprowadzonych wówczas w Częstochowie śmierć poniosło około 500 mieszkańców miasta.
W środę 4 września br. abp Wacław Depo metropolita częstochowski będzie przewodniczył Mszy św. o godz. 18.00 w archikatedrze Świętej Rodziny w Częstochowie, w intencji ofiar tamtych tragicznych wydarzeń. W imieniu Księdza Arcybiskupa zapraszamy duchowieństwo, osoby życia konsekrowanego i wszystkich wiernych miasta Częstochowy oraz archidiecezji do wspólnej modlitwy.
Ks. Andrzej Kuliberda
Wikariusz biskupi ds. duszpasterskich
*********
4 września 1939 r. żołnierze Wehrmachtu i funkcjonariusze SS urządzili na ulicach łapanki. Swoje ofiary zgromadzili w kilku miejscach Częstochowy m.in. na placu przed katedrą, przy ulicy Strażackiej, na obecnym placu Biegańskiego oraz placu Daszyńskiego. Przed katedrą strzelano w zbity tłum ludzi z karabinów maszynowych, przed ratuszem zabijano pojedynczymi strzałami w tył głowy. Pomordowanych pochowano na cmentarzu Kule. Całkowitą liczbę ofiar zdarzeń 4 września 1939 szacuje się na 671 osób. Tysiące schwytanych mieszkańców spędzono i zamknięto w kościele św. Zygmunta i w katedrze częstochowskiej. Zgromadzonymi przez Niemców w katedrze mieszkańcami Częstochowy opiekował się ówczesny proboszcz parafii katedralnej ks. Bolesław Wróblewski.
W 1989 r., w 50. rocznicę mordu częstochowian, na Placu Jana Pawła II przed Katedrą Świętej Rodziny stanął kamienny obelisk ufundowany przez jej ówczesnego proboszcza ks. Józefa Chwisteckiego przy wsparciu finansowym parafian.
Natomiast w 2009 r. Ośrodek Dokumentacji Dziejów Częstochowy wydał publikację pt. „Z krwawych dni Częstochowy. Wspomnienia o zbrodni Wehrmachtu z 4 września 1939”. Publikacja ta, to odnalezione po 70 latach zapiski Bolesława Kurkowskiego, naocznego świadka wydarzeń tzw. „Krwawego Poniedziałku” z września 1939 r. Zapiski odnalazła i dostarczyła do Ośrodka Dokumentacji Dziejów Częstochowy Katarzyna Morejska, praprawnuczka Bolesława Kurkowskiego. Impulsem do poszukiwania zapisków był apel Ośrodka Dokumentacji Dziejów Częstochowy, w którym zwrócono się do mieszkańców miasta o przekazywanie materiałów związanych z wybuchem II wojny światowej.
Autor wspomnień Bolesław Kurkowski w czasie II wojny światowej był powołany do straży obywatelskiej. Działacz podziemia. Zmarł w 1949 r. Bolesław Kurkowski swoje zapiski robił podczas wojny i okupacji. Opisał m.in. wiele epizodów „Krwawego Poniedziałku”. Autor zapisków relacjonował również nadzorowaną przez niego w lutym i marcu 1940 roku ekshumację pomordowanych. Kurkowski zamieścił w swoich wspomnieniach nazwiska ofiar, a nawet opisy ułożenia ciał.
ks.mf
DR WACŁAW DEPO METROPOLITA CZĘSTOCHOWSKI
7 lutego 2019 r.